uitleg astrofotografie

Op deze pagina wil ik jullie wat uitleggen over astrofotografie. Nu wil ik niet zeggen dat ik zo'n expert daarin ben, maar ik heb toch al aardig wat ervaring met simpele astrofotografie. Ik begon deze hobby toen ik ging besluiten of ik een nieuwe telescoop zou kopen of iets anders doen met m'n geld. Doordat ik vrijwilliger ben op de sterrenwacht Simon Stevin, heb ik een aantal goede telescopen tot mijn beschikking. Daarom zou het dom zijn een nieuwe telescoop te kopen. Ik droomde er wel altijd van mooie foto's te kunnen maken van het universum. Ik ging bij verschillende mensen informatie inwinnen over astrofotografie. Ik zou dus wel een nieuw fototoestel moeten kopen, want het automatische fototoestel van m'n moeder is niet geschikt voor astrofotografie. De opening van de lens is niet groot genoeg en je kan geen belichtingstijden instellen. Doordat objecten in het heelal meestal niet zo heel goed te zien zijn, heb je een grote lensopening nodig om zoveel mogelijk licht op te vangen. Daardat de objecten die je wil fotograferen niet zo helder zijn, zal je vaak langer moeten belichten als wanneer je een vakantiefoto maakt. Daardoor valt er meer licht op hetzelfde stukje film.

De fotograaf had nog wel een tweedehands spiegelreflexcamera te koop. Deze zijn het best geschikt voor astrofotografie (uitgezonderd dan de CCD-camera's, maar deze zijn gigantisch duur). Bij een spiegelreflexcamera kan je de lens eraf halen, zodat je in het brandpunt van telescopen kan fotograferen. Ook moet er een B-stand op zitten. Als je het fototoestel hierop zet, kan je het fotorolletje zo lang belichten als je zelf wil, door het knopje de gewenste tijd in te drukken. Als het even kan moeten er ook standen voor belichtingstijden op zitten, om het filmpje de gewenste tijd te kunnen belichten. Dit is niet noodzakelijk, mijn fototoestel heeft deze mogelijkheid ook niet. Je kan nl. de belichtingstijden ook instellen door met een ander knopje de filmgevoeligheid in te stellen, met de grootheid ASA. 100 ASA is een niet zo gevoelige film, dus je zult langer moeten belichten, maar heeft een fijnere korrel. Daardoor zul je (of eigenlijk de fotograaf) meer kunnen vergroten. 400 ASA is een veel gevoeligere film, maar heeft daardoor een grovere korrel, en kan minder vergroot worden. De maan kan je bijvoorbeeld het best fotograferen met een 100 ASA film; de maan 'geeft' genoeg licht voor een korte belichtingstijd, maar door de fijne korrel zal je meer kunnen uitvergroten.


Je hebt nog een ding nodig om best wel mooie astrofoto's te maken, namelijk een draadontspanner. Dit dingetje schroef je ergens in je fototoestel (de opening kan op verschillende plekken zitten). Nu kan je fotorolletjes langer belichten zonder het fototoestel aan te raken, want aan het andere einde van de draadontspanner zit een knopje waarmee je de sluiter kan openen. Als dan je fototoestel op de B-stand staat, kan je zo lang belichten als je zelf wil.

Stop een 400 ASA kleuren(dia)film in je fototoestel en wacht op een heldere avond. Als je een statief hebt kun je je fototoestel richten op elk gebied van de hemel. Anders leg je je fototoestel gewoon op de tafel. Maak nu foto's met verschillende belichtingstijden, varierend van 10 seconden tot 5 minuten. Bij 100 ASA zijn dit natuurlijk langere belichtingstijden. Dit moet je allemaal door ervaring leren. Aan de fotograaf moet je vragen de film alleen te ontwikkelen en deze ook niet te snijden. Als je film ontwikkeld is, moet je maar aan de fotograaf vragen welke het best gelukt is, je kan er natuurlijk ook meerdere laten afdrukken. Doordat het een kleurenfilm is, zul je de verschillende kleuren van sterren kunnen zien. Ook zullen bij de wat langer belichte foto's geen aparte sterren maar strepen te zien zijn. Dit komt doordat de sterrenhemel lijkt rond te draaien, en daardoor trekken de sterren sporen.

Ik ben op deze manier begonnen met het fotograferen van sterren. Je kan zo heel mooie foto's krijgen. Natuurlijk wil je verder met het echte werk, het fotograferen door telescopen. Dit is een stuk ingewikkelder. Je hebt namelijk (je raadt het nooit) een telescoop nodig, en die dingen zijn best wel duur. Je kan er zelf ook maken, dit is wel goedkoper. Voor informatie hiervoor verwijs ik je naar de homepage van Stichting De Koepel, waar over dat onderwerp wel informatie te vinden is.

Het makkelijkst bij het fotograferen door telescopen is om je fototoestel -zonder lens- in het brandpunt van de lens of spiegel te houden. Als je dan door het venstertje kijkt, zou je het te fotograferen object duidelijk moeten kunnen zien. De foto van de volle maan en de foto van saturnus heb ik bijvoorbeeld in het brandpunt van de Zeiss-telescoop van de sterrenwacht gemaakt. Je hebt dan wel niet zo'n grote vergroting, maar dit is wel het makkelijkst. Je kan natuurlijk, als je 100 ASA film gebruikt, altijd laten vergroten bij de fotograaf. Vooral bij de maan geeft dit mooie effecten, als je de maan met terminator fotografeert. De terminator is de scheidingslijn tussen dag en nacht op de maan. Hier zijn de schaduwen het langst, en dus de kraters het mooist. Foto's hiervan kun je laten vergroten.
Als je nog verder wilt in de astrofotografie, zul je met oculairprojectie of CCD-camera's moeten gaan werken. Maar daar heb ik nog niet zo'n verstand van. Voor eventuele vragen kan je me altijd E-mailen.Veel succes.

Terug naar Arnejan's Homepage